เพื่อแผ่นดินเกิด

ในเอกสารชั้นอยุธยา แถบที่ #ท่าวังท่ามอญ แทบทั้งนั้น

ท่าน โสพิทร์ แซ่ภู่ กับนาย Chedha Keawsakun ศึกษาค้นคว้าออกมาได้ว่า

แทบทั้งนั้นเป็นที่กัลปนาแด่พระในพระบรมธาตุแทบทั้งนั้น

ครั้นต้นรัตนโกสินทร์ เมื่อกว่า ๒๐๐ ปีก่อน

ปรากฏในรูปแผนที่และบันทึกว่าเกิดเป็นร้านย่านตลาดแล้ว

ในรายงานตรวจราชการของ #เจ้าพระยายามราช (ปั้น สุขุน)

สมัยยังเป็นพระยาสุขุมฯ เมื่อราว ๆ พ.ศ.๒๔๔๐

ระบุว่าได้เร่งเร้าสามจีนแห่งเมืองนครนี้ ให้สร้างตึก

เพราะคนไทยบอกว่าไม่สร้างแข่งกับพระกับเจ้า นิยมเรือนไม้มุงหญ้า

สามจีนที่ท่านระบุ คือ #จีนเฮียนปู้ #จีนซำเฮง และ #จีนซุ่นหงวน

โดยบางรายงาน มี #จีนซุ่นฮวด ปรากฏนามด้วย

รูปที่บ้านนี้มีอยู่ คือ จีนเหล่านี้

(รูป ๑) #จีนเฮียนปู้ หรือนาย #ลิ้มเฮียนปู่ ที่บอกต่อกันมาในสกุลว่า

เป็นนายเรือจากเมืองจีน มาค้าที่เมืองนคร

แล้วแต่งกัน #แม่โง้ปู่เหนี่ยว ลูกครึ่งไทยจีนคนแถววัดสบ

สาย #ก๋งไช่ฮู่ฮะ กับ #ทวดจิบทวดจาบกับทวดฝน

ดองกันกับสกุล #ขุนพรมเสนา ทางนั้น

รูปนี้ อยู่ในชุดมีบรรดาศักดิ์ฝ่ายจีน เข้าใจว่าน่าจะได้รับจากการเป็นนายเรือ

และนำข้าวกับเงินตราจากการค้าขายในนครเข้าจีน ที่กำลังต้องการมาก

รูปนี้ ลูกชายพี่ ไมตรี ลิมปิชาติ จัดมามอบให้

(รูป ๒ บน) #จีนเฮียนปู้ กับ #แม่ปู่เหนี่ยว ในอีกชุดถ่ายภาพคู่บนโต๊ะหินอ่อน

ทั้งสองนี้ถือว่าเป็นต้นสายสกุล #ลิมปิชาติ

(รูป ๒ ล่าง) ๕ ใน ๘ ลูกชายลูกหญิง ของจีนเฮียนปู้ และ แม่ปู่เหนี่ยว

ยืนซ้าย คือ #จีนซุ่นฮวด ต่อมาคือ #ขุนสุมนสุขภาร

มีลูกชาย คนหนึ่งคือ #หลวงชาติตระการโกศล

อีกคนคือ นาย #จำเริญ_ลิมปิชาติ นายกเทศมนตรีเทศบาลสมัยสร้างถนนจำเริญวิถี

๒ ท่านนี้ ได้ภริยาในสายสกุล สุขุม ของท่านปั้น

ยืนขวา คือ #จีนซุ่นหงวน อีกตำนานสุดยอดเฒ่าแก่แห่งเมืองนคร

นั่งขวาสุด คือ ลูกสาวคนโต นาม #แม่อิ่ม_ตัญญพงษ์

อีก ๒ สตรี เป็นน้องสาว กับคนอื่น ๆ อีก

ที่ล้วนเป็นต้นสายของหลายสกุลจีนที่ท่าวัง-ท่ามอญ

(รูป ๓) รูปใหญ่ คือรูปวาดบนกระดาษ #จีนเฮียนปู้ รูปเล็ก คือรูป #จีนซุ่นหงวน

อยู่ในความครอบครองของ จีนซุ่นหงวน ในฐานะลูกชายคนโต

ต่อมาตกอยู่ในความครอบครองของหลานสาว นาม เยาวดี มณีกุล

เพิ่งมอบให้ไว้กับผมเพื่อนำมาประกอบการทำประวัติจีนท่าวังที่เมืองนคร

บอกว่า " ... คุณก๋งบอกว่า รูปนี้นายยิ้มเป็นคนวาดไว้ ... "

#นายเรือยิ้ม หรือ #ตันยิ้มจื้อ ผู้นี้ เป็นนายเรือจีนแต้จิ๋ว

จากเหยี่ยวเพ้งไม่ไกลจากซัวเถา

นำเรือสำเภาจีนมาค้าเมืองนครเมื่อประมาณ พ.ศ.๒๔๓๐

แล้วได้แม่อิ่ม (รูปที่ ๔ หน้า) ลูกสาวคนโตของจีนเฮียนปู้และแม่ปูเหนี่ยวเป็นภริยา

มีลูก ๒ คน คนแรกเป็นต้นสายสกุล #สถิรกุล

คนหลังคือ #นายตันยิดเส็ง ที่ต่อมาเป็น #ขุนบวรรัตนารักษ์ (รูปที่ ๔ หลัง)

นายเรือยิ้มผู้นี้ เป็นผู้เชิญป้าย #ศาลเจ้ากวนอู จากเหยี่ยวเพ้ง

มาตั้งเป็นศาลเจ้ากวนอูที่ท่าวังเมืองนคร

และเป็นฐานของบรรดาพ่อค้าจีน ตลอดจนสมาคมพาณิชย์จีน โรงเรียนจีนในนคร ฯลฯ ตั้งแต่นั้น

ต่อมาเมื่อนายเรือยิ้มออกเรือไปค้าแล้วหายไปในทะเลคาดว่าประสบภัยถึงชีวิต

แม่อิ่ม จึงได้กับ #จีนซำเฮง หรือ #ขุนนาถจินารักษ์ นายอำเภอจีนแห่งเมืองนคร

ซึ่งมีเคหาสถานและศาลเจ้าใหญ่ที่ริมคลองท่าวังตรงตรอกท่าวังวันนี้

(รูป ๕) คือนายตันยิดเส็ง ลูกของนายเรือยิ้มกับแม่อิ่ม

กับภริยา คือ #แม่ช้อย (รูป ๖ ล่าง) ลูกของ #จีนซุ่นเห้ง

(รูป ๖ ขวาสุด - น้องชายอีกคนหนึ่งของแม่อิ่ม)

กับ #แม่อบ_ทิพยมงคล (รูป ๖ กลาง) อีกสายสกุลใหญ่

สืบจาก #หมื่นทิพยไกรลาส ในย่านท่าวัง-ท่ามอญ

พร้อมลูกหลานที่สืบสาย #สกุลบวรรัตนารักษ์ ในวันนี้

ทั้งหมดนี้ ที่คิดว่าน่าจะนำไปประกอบเป็นส่วนหนึ่งของการบูรณะ

และจัดแสดงที่ #ตึกยาวบวรนคร

เพื่อบอกเล่าความเป็นมาและการก่อเกิดของย่านจีนนครที่ท่าวัง-ท่ามอญ

โดยกะว่าอาจจะนำเสนอเป็นสัก ๓ ช่วงพัฒนาการ

(๑) #จีนแรกเริ่ม กลุ่มตาขุนลกและจีนปาด

ที่เข้ามาตั้งฐานในนครตอนปลายอยุธยา

#ตาขุนลก คือผู้อุปัฏฐากพระภิกษุปูจากสทิงพระ แล้วส่งไปอยุธยา

กลับมาเป็นหลวงพ่อทวดทุกวันนี้

มีฮวงซุ้ยและศาลท่านอยู่ที่แถว ๆ วันสนธ์ และ ศาลพระเสื้อเมือง

#จีนปาด คือหนึ่งในต้นสายสกุล ณ นคร

มีฮวงซุ้ยอยู่ที่ชายขอบด้านหลังของโรงเรียนศรีธรรมราชศึกษา

(๒) #จีนสร้างท่าวัง_ท่ามอญ คือจีนกลุ่มนี้

ที่เข้ามานครตอนต้นรัตนโกสินทร์ แล้วตั้งมั่นในช่วงรัชกาลที่ ๕ - ๖

(๓) #จีนที่ตามมาในระยะที่สาม

ช่วงเกิดสงครามและความวุ่นวายใหญ่ในจีนแผ่นดินใหญ่

ที่ทุกวันนี้คือกลุ่มขับเคลื่อนหลักของเศรษฐกิจย่านท่าวัง-ท่ามอญ

ลำลอง ๆ ประมาณฯี้ก่อน สำหรับทีมคิดออกแบบครับผม

๓๑ พค.๖๕ ๐๗๐๐ น.

บ้านบวรรัตน์ ท่าวัง เมืองนคร